تفاوت های اساسی ای بین سیم و کابل وجود دارد که تعیین می کند در کجا و چگونه از آن ها استفاده کنیم. با شناخت این تفاوت ها و آگاهی به اصطلاحات صنعت برق به راحتی می توان یک سیستم برق کشی اصولی و ایمن نصب کرد.
سیم برق چیست؟
سیم برق متشکل از یک هادی منفرد است و معمولا از جنس مس یا آلومینیوم ساخته می شود. دو گروه اصلی سیم ها عبارتند از سیم جامد و رشته ای.
سیم جامد از یک رشته با جنس مس یا آلومینیوم و به شکل مفتولی بلند، نازک، جامد و انعطاف پذیر ساخته می شود. سیم جامد مقاومت الکتریکی کمی دارد بنابراین اغلب در جاهایی که نیاز به فرکانس بالا باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
سیم رشته ای نیز از چند رشته سیم جامد تشکیل می شود که این رشته ها نیز نازک و انعطاف پذیر هستند. این رشته سیم ها می توانند به هم تابیده و یا بافته شوند تا یک هادی واحد را ایجاد کنند. از نظر اندازه و وزن این رشته ها مشابه با سیم جامد هستند. سیم رشته ای یک روکش بیرونی دارد و بیشتر برای مصارفی که نیاز به انعطاف پذیری بالا باشد مناسب است. در مقام مقایسه ی سطح مقطع نیز، برای انتقال یک شدت جریان برابر، سیم رشته ای مقطع بزرگتری از سیم جامد باید داشته باشد.
هادی یا کنداکتور چه نقشی در سیم و کابل برق دارد؟
هادی در واقع رشته یا رشته هایی از سیم است که وظیفه انتقال جریان برق یا داده های الکتریکی را به عهده دارند. در سیم رشته ای نیز به رشته های تابیده شده در هم که یک غلاف عایق روی آن کشیده شده است، هادی یا هسته می گویند.
کابل برق چیست؟
در تعریف کابل مهم ترین نکته ای که باید به آن دقت شود این است که یک کابل از چند سیم تشکیل می شود. در واقع کابل مجموعه ای از دو یا چند هادی است که این هادی ها می توانند سیم رشته ای یا جامد باشند.
کابل ها به چهار گروه کلی زیر طبقه بندی می شوند:
- کابل جفت تابیده: در اینجا دو کابل به هم تابیده می شوند و از آن بیشتر در صنایع مخابراتی، استودیو صدا و سالن های تئاتر استفاده می شود.
- کابل چند رشته ای: در این دسته چند کابل کنار هم قرار می گیرند که هر کدام دارای یک عایق مجزا نیز می باشند. عایق در واقع اتصال بین کابل ها را کم می کند و موجب شده است که این گروه برای استفاده در انتقال داده محبوب شوند.
- کابل کواکسیال: از یک هسته داخلی جامد و یک هادی که به صورت فویل در اطراف لایه بیرونی عایق هسته قرار می گیرد شاخته شده است. این دو هادی در واقع با هم اتصالی ندارند زیرا بینشان عایق قرار دارد. از این کابل ها برای رسانه های پخش تلویزیون و رادیو استفاده می شود. البته امروزه استفاده از کابل کواکسیال محدود شده است و به ندرت در صنعت بکار می رود. زیرا قیمت کابل های اترنت فیبر نوری کاهش یافته و آن ها می توانند سیگنال ها را با وقفه کمتری منتقل کنند و به عبارتی delay زمانی انتقال داده کاهش میابد.
- کابل فیبر نوری: این کابل از مجموعه ای سیم با جنس فیبر نوری ساخته می شود. فیبر نوری سیم های نازکی از جنس شیشه یا پلاستیک هستند و چون پهنای باند آن ها بیشتر از کابل های فلزی است، بنابراین می توانند اطلاعات بیشتری را با سرعت بالاتری نسبت به کابل های آلیاژی منتقل کنند. فیبر نوری در واقع موج جدیدی برای انتقال داده در صنعت ارتباطات ایجاد کرد. اما این کابل نمی تواند جایگزین کامل کابل مسی شود زیرا کابل فیبر نوری نمی تواند برق را انتقال دهد بنابراین صنعت برق همچنان وابسته به کابل هایی با هسته فلزی است.
ما در همه جا، چه در داخل و چه در خارج از منزل باید به این نکته توجه کنیم که نصب صحیح و اصولی سیم و کابل از اهمیت بالایی برخوردار است. همه سیم ها و کابل های برق باید با دقت در جای درست نصب شود. از جعبه فیوز گرفته تا پریز برق باید طبق مقررات و آئین نامه های برق، سیم کشی شوند تا دچار سانحه و خرابی دستگاه و افراد نشویم.
تفاوت اساسی سیم و کابل برق
اساسی ترین تفاوت سیم و کابل این است که سیم از یک هادی منفرد ساخته شده است در حالیکه کابل مجموعه ای از چند هادی می باشد.
یکی از نکات ایمنی و مهم در سیستم های برق کشی این است که سیم و کابل آسیب دیده یا پاره شده باید حتما تعویض شود. زیرا خطر نشت جریان و برق گرفتی و یا آسیب به لوازم برقی وجود دارد. بست های ایمنی باید به درستی سیم و کابل برق را در جای درست نگه دارد. سیم و کابل باید به گونه ای نصب شوند که در دسترس کودکان نباشند.