سیم و کابل از کالاهای پر مصرف در صنعت ساختمان و الکترونیک هستند که در کشورهای مختلف با استانداردهای گوناگون تولید و در صنعت جهان مورد استفاده قرار می­ گیرند. امروزه جهان و زندگی مدرن به سمتی رفته است که نیاز به برق بر کسی پوشیده نیست و همه کشورها تلاش می­ کنند با صنعتی ­تر شدن به رقابت بپردازند. و به عبارتی می­ توان گفت جنگ هسته ­ای و رقابت­ ها و موانع ایران در این حوزه نیز بی ارتباط با صنعت برق نیست. اگر کشوری محدودیتی در تامین و توزیع برق نداشته باشد با سرعت بیشتری رشد می­ کند و رفاه اجتماعی جامعه نیز بالا می­ رود.

از کابل برق برای انتقال جریان برق از نیروگاه به سایر نقاط استفاده می­ شود. با توجه به نیاز، کابل برق می ­تواند هوایی عبور کرده و یا داخل زمین نصب شود. کابل برق مجموعه­ ای از دو یا چند هادی است که با یک روکش بیرونی محافظت می­ شود. این پوشش یا غلاف محافظ، عایق نامیده می­ شود.

گاهی کابل و سیم مترادف هم تعریف می­ شوند. اما در واقع سیم از یک هادی الکتریکی منفرد ساخته شده ­است و کابل مجموعه­ ای از چند سیم درون یک غلاف مشترک است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و صنعتی شدن زندگی مدرن شاهد این هستیم که تقریبا در همه جا از برق استفاده می­ شود. چه در فضاهای بسته و داخلی و چه در فضاهای باز نیاز داریم که برق بدون وقفه و با کیفیت بالا در دسترس باشد. بنابراین باید از سیم و کابل مناسب و مطابق با استانداردهای جهانی استفاده شود تا بتوانیم محدودیت­ ها را کاهش دهیم.

نه تنها شرکت برق از کابل و سیم برای انتقال و توزیع برق به خانه­ ها و صنایع استفاده می­ کند، شرکت مخابرات نیز برای انتقال داده به کابل نیاز دارد. لیبل گذاری کابل­ ها بسیار مهم است و اطلاعات زیادی در مورد نوع عایق، تعداد سیم­ ها و سطح مقطع آن­ ها ارائه می­ دهد که مهندسان برق و تکنسین­ های سیم کشی از آن استفاده زیادی می­ کنند.

عایق کابل می­ تواند از جنس ترموپلاستیک، مقاوم به حرارت، مناسب برای استفاده در مکان­ های مرطوب، پلیمری یا نایلونی باشد که با توجه به کاربرد بهینه ترین گزینه انتخاب می­ شود.

در ادامه چند نمونه از انواع کابل­ های برق به اختصار شرح داده شده اند:

کابل کمر بندی

در این کابل هادی­ ها با عایق کاغذی آغشته به روغن پیچیده می­ شوند و سپس هسته­ ها با فیلر کنار هم قرار گرفته و کل مجموعه نیز با یک عایق کاغذی کمر بندی محصور می­ شود. این کابل در محدوده ولتاژ زیر 11 کیلو ولت و در برخی موارد تا 22 کیلو ولت قابل استفاده است. در ولتاژهای بالای 22 کیلو ولت تنش مماسی باید لحاظ شود. چون استحکام عایق کاغذی کم است تنش مماسی ایجاد شده و جریان نشت می ­کند که در ادامه منجر به گرمای موضعی و شکستن عایق می­ شود.

کابل SCREENED

این کابل­ ها تا محدوده ولتاژ 33 کیلو ولت قابل استفاده هستند و در موارد خاص تا 66 کیلو ولت نیز می­ توانند به کار روند. در واقع این کابل با شیلد روکشی که دارد نویز را حذف کرده و همچنین شیلد موجب حفاظت کابل می­ شود. کابل­ های اسکرین به دو دسته تقسیم می­ شوند:

کابل H-type: در این نوع هر هسته یا هادی با یک لایه عایق کاغذی روکش و هر عایق نیز با یک ورق فلزی پوشانده می­ شود که عمدتا فویل آلومینیومی سوراخدار است. این ورق فلزی کمک می­ کند تا هادی و پوشش عایق به خوبی در تماس باشند و حفره­ های هوا که در واقع مانند عایق دی الکتریک عمل می ­کنند، از بین روند. ورق فلزی همچنین می ­تواند استحکام کابل را در برابر اتلاف حرارتی بالا ببرد.

کابل S.L-type: هر هسته و پوشش عایق این کابل با یک غلاف سربی پوشیده می­ شود که مزیت­ های خاص خود را دارد. مانند به حداقل رسیدن آسیب مکانیکی هسته­ ها. این کابل نازک­تر از نوع H است بنابراین به دقت بیشتری برای ساخت نیاز دارد.

کابل تحت فشار

این کابل برای استفاده در کاربردهایی که فشار بیشتر از اتمسفر است (مانند صنعت نفت و گاز) استفاده می­ شود. کابل­ های تحت فشار گازی تا 275 کیلو ولت و کابل­ های تحت فشار روغنی تا 500 کیلو ولت می ­توانند مورد استفاده قرار گیرند. البته الان این کابل­ ها قدیمی شده ­اند و در صنعت نفت و گاز نیز بیشتر از کابل با عایق نایلونی استفاده می ­شود.

در کابل روغنی oil filled از روغن با ویسکوزیته پائین استفاده می ­شود. در این کابل روغن تحت فشار قرار می­ گیرد تا حفره­ های عایق به خوبی پر شوند. از مزایای این کابل می ­توان به فشار دی الکتریک عملیاتی بیشتر، دمای کاری و ظرفیت انتقال جریان بالاتر، اندازه کابل کوچکتر و شناسایی راحت­ تر عیوب کابل به واسطه نشت روغن اشاره کرد.

در کابل فشار گازی از گازی خنثی مانند نیتروژن برای اعمال فشار بر عایق کاغذی و جلوگیری از تشکیل حباب استفاده می ­شود. این کابل درون یک مخزن تحت فشار از جنس فولاد قرار می­ گیرد. از مزایای این کابل می­ توان به انتقال حرارت کارآمد برای انتقال جریان بیشتر و اتلاف دی الکتریک پائین اشاره کرد.