برق را می­ توان از طریق سیستم­ های انتقال هوایی و یا کابل­ های زیرزمینی منتقل کرد. کابل­ های مختلف برای اهداف متفاوتی طراحی شده ­اند. کابل­ های برق برای انتقال و توزیع برق استفاده می­ شوند. در واقع کابل مجموعه­ ای از یک یا چند هادی الکتریکی عایق بندی شده است که با یک غلاف روکش احاطه شده و کنار هم قرار می­ گیرند. از این مجموعه یا به عبارتی کابل برای انتقال و توزیع نیروی برق استفاده می­ شود.

کابل برق می­ تواند به عنولن سیم کشی دائمی در داخل ساختمان بکار رود و یا از بالای فضاهای شهر و روستا عبور کرده و برق را از نیروگاه­ ها به هر جایی که بخواهیم برساند. با توجه به کاربرد کابل مهندسان استاندارد و نوع متریال آن را انتخاب می­ کنند. از کابل برق انعطاف پذیر برای سیم کشی و تجهیزات دستگاه­ های قابل حمل، ابزارهای سیار و ماشین آلات سنگین استفاده می­ شود.

کابل­ ها بر اساس ولتاژ، جریان قابل حمل، ماکزیمم دمای کاری و هدف مورد نیاز کاربر طراحی و تولید می­ شوند. در صنعت استخراج از کابل با پوشش ­های دوبل استفاده می­ شود تا استحکام مکانیکی مورد نیاز تامین شود.

در نیروگاه­ های بادی از کابل منعطف که پوشش محافظ اشعه ماورابنفش داشته باشد استفاده می­ شود.

کابل­ های زیرزمینی چون در معرض طوفان و صاعقه کمتری هستند و معمولا جابجا نمی­ شوند، نیاز به پوشش محافظ خیلی ویژه­ ای ندارند.

ظرفیت جریان جاری

ظرفیت جریان برق یکی از فاکتورهای مهم انتخاب اندازه مقطع بهینه هادی است. ظرفیت حمل جریان یک کابل زیرزمینی با حداکثر افزایش دمای مجاز تعیین می­ شود. علت افزایش دما اتلاف جریانی است که در کابل ایجاد می­ شود و به صورت گرما بروز می­ کند.

افت ولتاژ

حداکثر افت ولتاژ مجاز از منبع فاکتور مهم دیگری برای انتخاب هادی کابل برق است. طبق قانون اهم V=IR، اولین فاکتور موثر بر افت ولتاژ، جنس سیم است. مس بهترین رسانا نسبت به سایر فلزات است. بنابراین کابل مسی افت ولتاژ کمتری نسبت به کابل آلومینیومی در طول و اندازه معین خواهد داشت.

سایز سیم یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین افت ولتاژ است. سیم­ هایی که سطح مقطع بزرگتری دارند نسبت به سیم­ های کوچکتر با طول یکسان، افت ولتاژ کمتری خواهند داشت.

ساخت کابل برق

کابل از اجزای مختلفی ساخته می­ شود و طی فرآیند تولید باید مراقب بود که این اجزا آسیب نبینند. این اجزا عبارتند از:

1. هادی یا هسته
2. پوشش عایق
3. عایق داخلی یا bedding
4. روکش محافظ armoring
5. غلاف بیرونی و درونی

هادی در واقع تنها مسیر عبور جریان در کابل برق است که با توجه به نیاز و کاربرد کابل، متریال مختلفی می­ تواند داشته باشد. هادی­ های مسی و آلومینیومی بیشترین کاربرد را در صنعت دارند. هادی­ ها در کلاس­ های مختلفی طبقه­ بندی می ­شوند که در ادامه برخی از آن­ ها ذکر شده ­است:

کلاس 1: جامد – کلاس 2: رشته­ ای – کلاس 5: انعطاف پذیر – کلاس 6: فوق انعطاف پذیر (بیشتر برای جوشکاری)

سایز یا به عبارتی قطر سطح مقطع هادی را مقاومت الکتریکی آن تعیین می­ کند.

جنس عایق می­ تواند از PVC (پلی وینیل کلراید)، XLPE (پلی اتیلن) و یا لاستیک باشد. جنس عایق را با توجه به دمای کاری کابل تعیین می­ کنند. در واقع هسته ها را با استفاده از رنگ­ های مختلف عایق کدگزاری می­ کنند و یا روی کابل با چاپ عدد مشخص می کنند.

غلاف یا عایق داخلی بیشتر در کابل­ های چند هسته­ ای استفاده می­ شود و با کنار هم نگه داشتن هادی­ ها بستری برای غلاف بیرونی فراهم می­ کند و جنس آن می ­تواند از PVC یا لاستیک باشد.

armoring یا پوشش محافظ بیشتر به عنوان یک شیلد حفاظتی به کابل اضافه می­ شود تا کابل از گزند جوندگان یا حیوانات موزی در امان باشد. البته گاهی نیز این armoring به دلیل افزایش استحکام مکانیکی به کابل اضافه می­ شود مثلا در کابل­ های مورد استفاده در استخراج این پوشش فاکتور مهمی است و اگر باشد یک مزیت کابل تلقی می­ شود.

غلاف بیرونی نیز خارجی­ ترین روکش کابل است که با نام غلاف نیز شناخته می­ شود و جنس آن می­تواند PVC یا لاستیک باشد. هدف غلاف حفاظت مکانیکی کلی، حفاظت از آب و هوا، مواد شیمیایی و الکتریکی کابل است. در جدول زیر جنس غلاف­ های مختلف به همراه مزایا و معایب استفاده از آن­ ها ذکر شده است:

به کابل­ هایی که سطح مقطعشان بیشتر از 6 میلیمتر مربع باشد اصطلاحا کابل برق می­ گویند که با توجه به کاربردشان طبق استاندارد با کدهای مختلفی نامگذاری می ­شوند. شناسه کابل برق با ولتاژ اسمی و سطح مقطع آن تعریف می­ شود.